Wielkości wprost proporcjonalne i odwrotnie proporcjonalne

Wielkości wprost proporcjonalne i odwrotnie proporcjonalne to dwa ważne pojęcia, które opisują związki między zmiennymi.

Wielkości wprost proporcjonalne
Mówimy, że dwie wielkości są wprost proporcjonalne, gdy zwiększenie jednej z nich powoduje proporcjonalne zwiększenie drugiej.
Np. Jeśli jeden kilogram jabłek kosztuje 4 zł, to 2 kg jabłek kosztują 2x więcej niż jeden kilogram, 3 kg - 3x więcej i tak dalej.
Koszt jabłek jest zatem wprost proporcjonalny do ilości kilogramów jabłek. Im więcej kilogramów jabłek - tym większy koszt.

Inny przykład. 1 kot ma 4 łapy. 2 koty mają 2x więcej łap niż jeden kot, 3 koty mają 3x więcej łap i tak dalej.
A więc liczba łap jest wprost proporcjonalna do liczby kotów. Im więcej kotów - tym więcej łap.

Wielkości odwrotnie proporcjonalne
Z kolei dwie wielkości są odwrotnie proporcjonalne, gdy zwiększenie jednej z nich powoduje proporcjonalne zmniejszenie drugiej.
Przykładem może być praca przy malowaniu ściany. Jeśli jeden pracownik maluje ścianę przez określoną liczbę godzin, to dwóch pracowników wykonuje tę samą pracę 2x szybciej, trzech - trzy razy szybciej i tak dalej.
Czas potrzebny na wykonanie danej pracy jest więc odwrotnie proporcjonalny do liczby pracowników. Im więcej pracowników, tym krótszy czas pracy.

Załóżmy, że kosisz 40m2 trawy w godzinę, jeśli robisz to sam.
Kiedy weźmiesz do pomocy kolegę z kosiarką, który wykonuje tę pracę w tym samym tempie co Ty, to wspólnie zrobicie to w pół godziny.
Jeśli weźmiesz jeszcze jednego kolegę i będziecie kosić trawę w trzech, to zajmie Wam to 20 min.
A jeżeli będzie Was czterech, to skoszenie 40m kwadratowych trawy zajmie Wam to tylko 15 min.
Zatem czas potrzebny na skoszenie trawy jest odwrotnie proporcjonalny do liczby osób, które tę trawę koszą.
Im więcej osób, tym krótszy czas koszenia trawy.

Czy potrafisz podać inne przykłady wielkości wprost proporcjonalnych i odwrotnie proporcjonalnych?