Liczby rzymskie w zakresie 12

Znajomość liczb rzymskich to ważna umiejętność każdego matematycznego maga.
Przyjrzyjmy się więc bliżej tym zagadkowym symbolom i poznajmy ich znaczenie.

W krainie Rzymu, zanim jeszcze pojawiły się liczby, które znamy dziś... Magowie i uczniowie zapisywali liczby za pomocą liter. To właśnie literami Rzymianie określali wartość skarbów, liczyli żołnierzy i oznaczali ważne daty. I choć my posługujemy się głównie liczbami arabskimi, to liczby rzymskie przetrwały do dziś. Za ich pomocą zapisujemy na przykład numery imion władców czy wydarzeń historycznych. Liczby rzymskie są również często używane przy zapisie okresów.

Na początek pokażę Ci jak zapisać liczby od 1 do 12. Potrzebujemy do tego tylko trzech liter. Zapamiętaj je: I V X. Litera """"I"""", czyli pojedyncza kreska, to 1. Litera V to 5, a X oznacza dziesiątkę.
W takim razie jak zapisać pozostałe liczby, skoro mamy do dyspozycji tylko trzy litery? To proste! Zapisujemy je łącząc litery w różne kombinacje, tak jakbyśmy mieszali ze sobą składniki na magiczne mikstury. Spójrz.

Jeden to jedna kreska.
Dwa, to dwie kreski.
Trzy to trzy kreski.
A cztery? Nie, nie są to cztery kreski. Gdybyśmy używali tylko kresek, to bardzo trudno byłoby zapisać większe liczby, takie jak 58. Potrzebowalibyśmy aż 58 kresek. Nikomu nie chciałoby się ich liczyć. Zapamiętaj, że cztery kreski nigdy nie będą obok siebie. Maksymalna liczba kresek zapisana obok siebie to trzy.
Aby więc zapisać liczbę 4, musimy użyć litery oznaczającej 5, czyli V i postawić przed nią jedną kreskę. Tak, jakbyśmy chcieli powiedzieć, że 4 to o jeden mniej niż 5. W taki sposób możesz zapisać numer swojej klasy.
A jak zapiszemy 6? Dostawiając jedną kreskę za piątką, czyli literą V. Taki zapis oznacza, że liczba 6 jest o 1 większa od 5.
Siedem i osiem zapisujemy dostawiając kolejno dwie i trzy kreski. Tak jak 7 jest większe od piątki o 2, a 8 o 3.
Z dziewiątką jest podobnie, jak z czwórką. Wiesz już, że nie można postawić obok siebie czterech kresek. Liczbę dziewięć zapisujemy jako mniejszą o 1 od dziesięciu, czyli jedna kreska postawiona przed liczbą dziesięć.
Jedenaście to o jeden więcej niż 10, a dwanaście jest większe od dziesięciu o 2. zapisujemy je dostawiając kolejno jedną i dwie kreski za liczbą dziesięć.

Przyjrzyj się wszystkim liczbom jeszcze raz. Czy potrafisz odgadnąć kolejne?